Pardus İşletim Sistemi

TÜBİTAK (Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu) Ulusal Elektronik ve Kriptoloji Araştırma Enstitüsü (UEKAE) tarafından geliştirilen Pardus 1.0 işletim sistemi, ülkemizin şartlarına uygun bir bilgisayar işletim sistemi ihtiyacını karşılama amacıyla bir süredir gündemde. Uzunca bir süredir hem ülkemizin şartlarına uygun (dil desteği vs. gibi) ve de güvenlikli, bağımsız, ülke bilişim teknoloji birikimine doğrudan katkı yapabilecek bir bilgisayar işletim sistemi yaratılması projesi yürütülmekteydi. İlgili kuruluşlar tarafından "Ulusal dağıtım vizyonu" olarak tanımlanan bir süreçle, açık kaynak kod yapılanmasıyla, güvenlik takibine olanak sağlayan, bu şekilde güvenlik altyapısı sağlam bir işletim sistemi yaratılmasının önü açıldı.

Pardus, bu ulusal dağıtım vizyonu anlayışıyla, Linux temelli bir çekirdekten, Türkiye´ye ve Türkçe´ye uyumlu bir sistem olarak geliştirildi. 2003 yılında başlayan hazırlık ve devamında geliştirme süreçleri ile istenen sonuca ulaşıldı. Linux ile ortaya çıkan "özgür yazılım" felsefesi, Pardus´un da temel anlayışı olarak, kullanıcılara lisans sorunu ve maliyeti yaratmayan bir anlayışla dağıtımı yapılmaya olanak tanıyor. Sistemin GPL olarak tanımlanan "Genel Kamu Lisansı" çerçevesinde lisanslaşması, isteyen herkesin yararlanabileceği bir sistem olarak, gelişmesi ve yaygınlaşmasına olanak sağlaması planlanıyor.

Pardus İşletim Sistemi, içinde barındırdığı web yazılım ve ofis uygulamalarıyla da, bu programlar için gereken ek maliyetleri de ortadan kaldırıyor. Ücretsiz web tarayıcısı (browser) Mozilla Firefox´un yanında, ofis uygulamaları için oldukça çok tercih edilen başlıca açık kaynaklı ofis yazılımı OpenOffice.org yazılım paketini buna örnek verebiliriz. Bunun yanında üst düzeyde işlevsel ve kullanışlı masaüstü yazılımları, Internet, multimedya, müzik, resim ve görüntü oynatıcılara kadar sayısız özellik de Pardus İşletim sistemiyle sorunsuz ve bütünleşik olarak işlem yürütebilmekte. Ayrıca bu uygulamaları kolayca yapabilmeyi sağlayan eksiksiz Türkçe desteği sunarak, piyasadaki diğer Linux dağıtımlarına göre bir avantaj da sağlıyor. Diğer tüm Linux sürümlerinde Türkçe desteğin bulunmaması ya da yetersiz bulunması sorunu, Pardus´un sistemine dahil ettiği "Türkçe Doğal Dil İşleme Kütüphanesi" ve "Yazım Denetimi Eklentisi Zemberek" yazılımları ile ortadan kalkıyor.

Bunun yanında Pardus, bilgisayara bağlı donanımların ve bilgisayarda kurulu yazılımların hatasız ve uyumlu çalışmasına yönelik 2 alt yönetim ve yapılandırma sistemini de içinde barındırıyor. Bu sayede işletim ve sistem uyumu konusunda yaşanabilecek olası karışıklıklar önleniyor. Pardus paket yönetim sistemi PiSi (Packages Installed Successfully as Intended) ve yapılandırma yöneticisi ÇOMAR (COnfiguration MAnageR) olarak adlandırılıyor.

Pardus İşletim Sisteminin, diğer dağıtımı yapılan Linux sürümlerine ek olabilecek özellik ve artılarını şu şekilde ifade edebiliriz:

Paket yönetim sistemi PiSi
Yapılandırma yöneticisi ÇOMAR
YALI (Yet Another Linux Installer) Kurulum sistemi: Pardus işletim sistemi, YALI Kurulum sistemi ile hızlı kurulum ve karmaşık olmayan işletim kolaylığı da sağlamakta.
Türkçe İmla Denetimi: Pardus´ta yapılan herhangi bir yazı yazma uygulamasında (Ofis Uygulamaları, Messenger, e-mail vs gibi.), Türkçe imla ve yazım denetimi yapılabiliyor, bu denetim Türkçe Doğal Dil İşleme Kütüphanesi ve Yazım Denetimi Eklentisi Zemberek yazılımlarıyla sağlanıyor.
Pardus İşletim Sistemi, ülkemizdeki beyinlerin yarattığı bir bilişim değeri olarak, gerek kamu gerekse özel anlamda Türkiye´nin e-dönüşüm projesine büyük katkıda bulunacak gibi görünüyor